Ứng dụng trí tuệ nhân tạo cho bài toán phát hiện, giám sát vi phạm giao thông
Trí tuệ nhân tạo (Artificial Intelligence – viết tắt là AI) có thể coi là một thành quả vĩ đại của nền khoa học hiện đại, khi nó mang lại những lợi ích to lớn và ý nghĩa đối với mọi lĩnh vực trong cuộc sống.
Hiện nay có nhiều nhà cung cấp giải pháp cho bài toán giám sát giao thông sử dụng kỹ thuật xử lý ảnh với khả năng xử lý dữ liệu hiệu quả, trong đó Camera AI là một xu hướng đã và đang nhận được sự quan tâm bởi sự gọn nhẹ và tích hợp xử lý trực tiếp trên Camera và gửi dữ liệu về trung tâm. Một cách tiếp cận khác cho bài toán phát hiện và giám sát các vi phạm trên đường là giải pháp sử dụng thiết bị Edge đặt tại điểm camera tiến hành xử lý trực tiếp dữ liệu tại camera đó rồi gửi về trung tâm.
Các phương pháp này có ưu điểm là hệ thống đơn giản hơn vì dữ liệu từ camera được xử lý trực tiếp rồi gửi kết quả về trung tâm, lúc này trung tâm chỉ đóng vai trò quản lý và lưu trữ. Tuy nhiên, bên cạnh những tiện ích mang lại, các giải pháp này không đáp ứng được những yêu cầu cần xử lý các tính năng với tốc độ, độ chính xác và chất lượng video đầu vào, khả năng linh hoạt mở rộng,…
Hệ thống giám sát vi phạm giao thông của Công ty Cổ phần Đầu tư và Công nghệ HTI được xây dựng dựa trên cấu trúc xử lý tập trung dữ liệu truyền về từ hệ thống camera qua hệ thống VMS tại máy chủ. Hệ thống này mang lại các ưu điểm:
- Tại các nút giao thông chỉ cần dùng tối đa 2 camera cho 3 làn đường xử lý tất cả các lỗi vi phạm và lưu thông tin phương tiện (trong khi các giải pháp trên thường phải lắp đặt mỗi làn đường một camera, và mỗi camera thường chỉ xử lý được một lỗi vi phạm…).
- Hệ thống cho phép sử dụng đa dạng các loại camera khác nhau (hỗ trợ tối đa luồng video 4K) và có thể bổ sung camera dễ dàng mà không ảnh hưởng nhiều đến hệ thống.
- Một ưu điểm nữa là việc xử lý tập trung tại máy chủ cho phép khoanh vùng, xử lý sự cố và bảo trì tập trung tại trung tâm dữ liệu.
Điểm nổi bật của hệ thống so với các giải pháp khác là các kỹ thuật trí tuệ nhân tạo (AI – Aritifical Intelligence) được đưa vào ứng dụng xử lý video. Đầu tiên, một mô hình tự động phát hiện phương tiện sẽ nhận ra các loại phương tiện cần giám sát phổ biến là xe oto con, xe bus, xe tải, xe máy,… Sau đó, các đối tượng phát hiện được được đưa vào các mô hình nhận dạng đặc trưng của đối tượng và mô hình theo dõi đối tượng (tracking) từ đó có thể ghi nhận các đặc điểm phổ biến của phương tiện như hãng xe, màu xe, biển số xe. Các đặc trưng này hỗ trợ cho quá trình tìm kiếm các loại phương tiện theo các yêu cầu truy vết sau này cũng như xử phạt phương tiện vi phạm.
Bên cạnh đó, việc theo dõi phương tiện kết hợp với các quy tắc giao thông sẽ giúp phát hiện ra các hành vi vi phạm của phương tiện phổ biến như vượt đèn đỏ, dừng/đỗ sai làn, đè vạch phân cách, đi ngược chiều, vi phạm tốc độ,….Việc xử lý tập trung tại máy chủ cho phép hệ thống có thể xử lý đồng thời đối tượng với số lượng lớn, với hiệu năng cao. Ngoài ra, hệ thống có khả năng tự cập nhật dữ liệu từ chính các video thu thập về máy chủ và tự huấn luyện lại mô hình với dữ liệu mới từ đó tự động nâng cấp mô hình với độ chính xác cao.
Với kiến trúc như trên, hệ thống cho phép quản lý linh hoạt các đặc trưng của phương tiện, có thể thêm, bớt các đặc điểm cần quản lý, đặc biệt là hệ thống có tích hợp một module làm rõ biển số dựa trên kỹ thuật học sâu (deep learning) học các biểu diễn biến đổi của ký tự cho phép có thể tự động chuyển đổi và nhận dạng các ký tự trong biển số bị biến dạng do chất lượng đầu vào của video. Hệ thống cũng cho phép linh hoạt lựa chọn giám sát các phương tiện và các loại lỗi vi phạm tại từng thời điểm và tình trạng giao thông để phù hợp với thực tiễn công tác của lực lượng chức năng.
Bên cạnh đó, cơ sở dữ liệu của các phương tiện được lưu trữ hỗ trợ đắc lực cho các hoạt động truy vết phương tiện theo yêu cầu của các lực lượng điều tra khi có yêu cầu tìm kiếm, truy vết các phương tiện với các đặc điểm phổ biến như biển số xe, màu sắc, hãng xe, thời gian di chuyển,…
Với những ưu điểm nổi bật này, hệ thống giám sát vi phạm giao thông của Công ty Cổ phần Đầu tư và Công nghệ HTI đã xuất sắc giành Giải thưởng Sao Khuê 2021 trong nhóm “Các giải pháp công nghệ mới” – đây là giải thưởng lâu đời và uy tín nhất của ngành CNTT Việt Nam.
Theo kịp chủ trương và xu hướng chuyển đổi số dữ liệu của Chính phủ, các hệ thống quản lý cơ sở dữ liệu tập trung giống như hệ thống giám sát vi phạm giao thông khi được đưa vào triển khai đồng bộ hứa hẹn sẽ tạo nên sự liên thông dữ liệu hỗ trợ đắc lực cho công tác quản lý, các dịch vụ hành chính công,…. một cách minh bạch, công bằng hướng tới xây dựng chính phủ điện tử.