Lực lượng lao động “thông minh” trong tương lai – Con người đã sẵn sàng “hợp tác” với AI?
Trí tuệ nhân tạo AI ngày càng đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống thường ngày và các hoạt động kinh doanh, sản xuất của con người. Bằng chứng thực tế cho thấy, trong tất cả các lĩnh vực: giao thông, du lịch, y tế, giáo dục, kinh doanh, điều tra, bảo mật … đều có sự xuất hiện của công nghệ và trí tuệ nhân tạo. Lực lượng lao động cũng như xu hướng các việc làm mới đều có sự thay đổi và con người sẽ phải “hợp tác” với máy móc, công nghệ và AI. Bạn đã sẵn sàng?
Tác động của trí tuệ nhân tạo (AI) đối với lực lượng lao động toàn cầu sẽ tiếp tục tăng trong thập kỷ này
Như đã đề cập ở trên, AI và các công nghệ hiện đại sẽ đóng vai trò lớn trong các hoạt động sản xuất của con người. Sự phát triển tất yếu, thuận lợi của trí tuệ nhân tạo sẽ tạo ra những thay đổi toàn cầu trong nền kinh tế, hoạt động kinh doanh và cuộc sống con người. Theo một báo chỉ rõ:
- Từ 2016-2019, 73% công việc có kỹ năng thay đổi hoàn toàn
- Đến năm 2030, AI sẽ ảnh hưởng đến 85% tổng số việc làm
- Đến năm 2030, AI sẽ tăng nền kinh tế toàn cầu thêm 15,7 tỷ đô la
Nhìn vào những con số báo cáo trên, chúng ta đã phần nào dự đoán được những tác động và ảnh hưởng của AI tới lực lượng lao động trong tương lai. Bài viết này sẽ thảo luận về vấn đề đó.
Khái niệm trí tuệ nhân tạo AI là gì?
Trí tuệ nhân tạo (Artificial Intelligence – viết tắt là AI) là một ngành thuộc lĩnh vực khoa học máy tính (Computer Science). Công nghệ AI là công nghệ mô phỏng các quá trình suy nghĩ và học tập của con người cho máy móc, đặc biệt là các hệ thống máy tính. Các quá trình này bao gồm việc học tập (thu thập thông tin và các quy tắc sử dụng thông tin), lập luận (sử dụng các quy tắc để đạt được kết luận gần đúng hoặc xác định) và tự sửa lỗi.
Cụ thể, trí tuệ nhân tạo giúp máy tính có được những trí tuệ của con người như: Biết suy nghĩ và lập luận để giải quyết vấn đề, biết giao tiếp do hiểu ngôn ngữ, tiếng nói, biết học và tự thích nghi…
Những lợi ích của trí tuệ nhân tạo AI
Không thể phủ nhận những đóng góp, lợi ích mà AI mang lại cho con người về tất cả các lĩnh vực: kinh tế, hoạt động sản xuất….
Đối với kinh tế:
Quỹ tài trợ dự án AI (tổng số tiền lên tới 46 tỷ đô la) vào năm 2021 là nền móng để dự kiến AI sẽ giúp nền kinh tế toàn cầu tăng thêm 13 tỷ đô la đến năm 2030 và GDP toàn cầu tăng 1,2% mỗi năm. Nhờ vào cách thức hoạt động và phát triển, AI sẽ mang lại lợi ích cho các doanh nghiệp cá nhân. AI có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận của các công ty theo nhiều cách khác nhau; từ việc giúp mọi người thực hiện nhiệm vụ của họ nhanh hơn và ít lỗi hơn đến việc nghiên cứu dữ liệu để cắt giảm chi phí.
Đối với hoạt động sản xuất và kinh doanh:
Một điều rõ ràng mà AI mang lại cho con người là khả năng hoạt động 24/7, không cần thời gian nghỉ và có thể quản lý dữ liệu bao gồm việc thu thập và phân tích dữ liệu lớn để cải thiện hiệu quả và cá nhân hóa. Một ứng dụng hoạt động của AI là tự động hóa quy trình – thực hiện các tác vụ lặp đi lặp lại, chẳng hạn như nhập dữ liệu và truyền dữ liệu – nhanh hơn quá trình xử lý của con người. AI còn có thể kết hợp với các công nghệ khác để đưa ra và thực hiện các quyết định nhanh hơn.
Ngoài ra, AI ra đời giúp con người càng ngày càng tiết kiệm sức lao động bởi khả năng tự động hóa cao của nó. Nhờ có AI mà con người có thể tối ưu hóa hoạt động sản xuất, giảm bớt nhân công trong việc vận hành dây chuyền.
Ứng dụng trong công việc:
Sự xuất hiện của AI đánh dấu một khởi đầu phát triển vượt bậc của con người. Ngoài việc hỗ trợ các thuật toán từ đơn giản đến phức tạp giúp công việc của con người trở nên đơn giản, dễ dàng hơn, các ứng dụng này còn có thể ghi nhớ, thiết kế, thậm chí là tự triển khai một kế hoạch công việc và tự hoàn thành nó… Đặc biệt là trong y tế, các ứng dụng của AI đã giúp cứu hàng nghìn bệnh nhân và hỗ trợ phục hồi, cải thiện sức khỏe cho rất nhiều người.
Trong cuộc sống hàng ngày:
Trong cuộc sống hằng ngày, chúng ta dễ dàng bắt gặp sự hiện diện của trí tuệ nhân tạo trong các sản phẩm công nghệ giúp cuộc sống trở nên thoải mái và tiện lợi hơn. Điển hình là những “trợ lý ảo” trên điện thoại thông minh, hỗ trợ con người trong rất nhiều trường hợp, trợ lý ảo giúp con người lái xe thuận tiện, an toàn hơn….
Trí tuệ nhân tạo AI ảnh hưởng và tác động như thế nào đến các hoạt động của con người và lực lượng lao động?
Dừng kể về những lợi ích mà trí tuệ nhân tạo AI mang lại cho con người. Bây giờ chũng ta sẽ bàn luận về chủ đề chính của bài viết này. Mối quan hệ “hợp tác” giữa con người và trí tuệ nhân tạo AI trong tương lai và những tác động mà AI ảnh hưởng đến lực lượng lao động.
Kể từ khi thuật ngữ “Trí tuệ nhân tạo” xuất hiện vào năm 1950, con người đã bắt đầu lo sợ sự thay thế hàng loạt của con người bằng máy tính trong công việc và điều mà con người sẽ cần phải thay đổi, cải thiện các kỹ năng mới để thích nghi là chắc chắn.
Trong khi AI và tự động hóa chắc chắn có thể và sẽ thay thế một số công việc, nhiều người bỏ qua thực tế rằng công nghệ cũng tạo ra những cơ hội mới. Công nghệ có thể giúp loại bỏ một số nhiệm vụ tẻ nhạt hơn do con người thực hiện theo truyền thống, nhưng các công nghệ tiên tiến vẫn cần con người phát triển, điều khiển, duy trì, cải tiến và vận hành chúng.
Nhìn những lợi ích to lớn mà trí tuệ nhân tạo mang lại cho con người khiến các nhà lãnh đạo, chủ tập đoàn, công ty, doanh nghiệp đều có ý định muốn sử dụng máy móc/robot và con người phải hợp tác với chúng để tạo ra những thành quả vượt trội. Điều đó chứng tỏ, vai trò và trách nhiệm của con người sẽ thay đổi nhờ vào AI. Vào năm 2017, McKinsey Global Istitutedự đoán rằng 14% lực lượng lao động toàn cầu (375 triệu người) sẽ phải chuyển đổi công việc hoặc đạt được các kỹ năng mới vì AI. Điều đó có nghĩa là sự hiểu biết thông thạo của AI sẽ là một kỹ năng quan trọng.
Sự thông thạo của AI sẽ bao gồm việc biết cách tận dụng trí thông minh của máy móc để quản lý quy trình làm việc và hoàn thành nhiệm vụ cũng như biết những hạn chế của hệ thống AI. Và khả năng biết khi nào con người thích hợp hơn để hoàn thành một nhiệm vụ hoặc tập hợp các hoạt động sẽ là một dạng thông thạo của con người mà máy móc sẽ cần phát triển. Quan trọng là, bắt kịp với khả năng phát triển của nhau có thể thay đổi như thế nào sẽ là một phần của việc xây dựng sự thông thạo trong AI.
Theo dự kiến của Dell Technologies, các vai trò mới sẽ trở nên phổ biến trong các bộ phận CNTT bao gồm:
- Chuyên gia / Kỹ sư AI
- Tư vấn dữ liệu
- Kỹ sư học sâu
- Nhà phát triển / Kiến trúc sư
- Chuyên gia / Kỹ sư học máy
Báo cáo việc làm mới nổi năm 2020 của LinkedIn cho rằng:
“Chuyên gia trí tuệ nhân tạo là những công việc mới nổi hàng đầu ở Mỹ với mức tăng trưởng 74%. … AI và máy học đều phù hợp với sự đổi mới”.
Báo cáo này còn lưu ý rằng từ tháng 6 năm 2019 đến tháng 7 năm 2020, các tìm kiếm việc làm trong các vai trò AI khác nhau đã tăng 106%.
Khi công nghệ AI trở thành yếu tố chính của lực lượng lao động, nó trở thành một yếu tố trong hoạt động hàng ngày của người lao động. Để thích ứng với AI đòi hỏi phải có kỹ năng nâng cao hoặc đào tạo lại kỹ năng, cả hai đều là những yêu cầu chính đối với nhà tuyển dụng. Con người phải hiểu các chức năng của các ứng dụng AI như xử lý thông tin và dữ liệu. Đồng thời, con người được mong đợi áp dụng các kỹ năng lý luận, phối hợp và ra quyết định. Dưới đây là danh sách các kỹ năng mà một chuyên gia AI cần có:
- Kỹ năng phân tích kinh doanh dành riêng cho AI
- Quá trình tái cấu trúc
- Phát triển tình huống kinh doanh
- DevOps và phân phối nhanh
- Lựa chọn và quản lý nhà cung cấp
- Kỹ năng quản lý dành riêng cho AI
- Kiến thức về dữ liệu
- Quản trị
- Đạo đức
- Kỹ năng kiến trúc sư AI
- Kỹ năng nhận thức liên quan đến AI
- Tư duy phân tích
- Đổi mới, sáng tạo, độc đáo, sáng kiến
- Thiết kế và lập trình công nghệ
- Tư duy phản biện
Kết luận
Vai trò của con người sẽ ngày càng bổ sung cho vai trò của AI, đó chính là mối quan hệ “hợp tác”. Chính vì thế các kỹ năng lao động mới là vô cùng quan trọng và cần thiết. Chúng ta phải đào tạo lại những người sẽ chuyển sang các vai trò mới và nâng cao kỹ năng cho những người có công việc đòi hỏi những kỹ năng mới và phức tạp. Vì thế, xu hướng đào tạo cho con người (lực lượng lao động) trở nên hiểu biết và thực sự thông thạo về AI đang phát triển.
Nguồn: https://www.delltechnologies.com/en-us/blog/future-workforce-ai-collaborative-are-you-ready/